Задаволены
заявы яны складаюць мінімальныя адзінкі сэнсавага выразу і, як правіла, складаюцца з некалькіх слоў і, у рэшце рэшт, з сказа, хаця нават адно слова можа складаць выказванне. Менавіта праз выказванні выказваюцца ідэі альбо ўжываюцца маўленчыя акты. Напрыклад: Калі ласка, прашу ў вас рахунак.
Заява, такім чынам, з'яўляецца мінімальнай адзінкай сувязі. Гэтыя адзінкі фарміруюць тэксты, якія з'яўляюцца большымі адзінкамі сувязі.
Каб набор слоў лічыўся выказваннем, ён павінен мець:
- Нешта мець зносіны.
- Намер.
- Код, вядомы прымачам.
- Адзінка (яе часткі павінны быць узаемазвязаны вакол тэматычнага ядра).
- Пэўныя межы (у пісьмовай мове яны пазначаны пачатковай літарай і кропкай альбо, у рэшце рэшт, пытальнікам або клічнікам, а ў вуснай размове - паўзамі і інтанацыяй).
Заява і сказ
Як бачна, межы выказвання ў цэлым супадаюць з межамі прапаноў. Аднак выказванне і сказ не з'яўляюцца эквівалентнымі тэрмінамі. Хоць сказ - гэта тэарэтычная граматычная канструкцыя, ён можа не мець сэнсу. Напрыклад: Кішэні казалі пра неапрацаваны страх, выказванне - гэта канкрэтная рэалізацыя сэнсавага сказа, які выдае пэўны выказнік пры пэўных абставінах, гэта значыць у пэўным кантэксце.
Гэта можна візуалізаваць вельмі добра, калі вы падумаеце пра іранічныя выразы: кантэкст - гэта тое, што вызначае, калі нешта гаворыцца з простым альбо іранічным намерам, нават калі вымаўлены сказ сапраўды такі ж: калі мы скажам камусьці ўвайсці ў банк у 14:50 "Вы заўсёды хочаце быць першым"Зразумела, што мы робім іранічную заяву, але калі гэта 9.45 раніцы, гэта будзе ўспрынята як простае. Варта адзначыць, што прысуды можна ацэньваць толькі фармальна, у той час як прыгаворы можна лічыць сапраўднымі альбо ілжывымі.
Выказванне можна класіфікаваць паводле таго, якія словы складаюць яго аснову. Такім чынам, мы будзем гаварыць пра выказванне сказа, калі гэта ядро - гэта назоўнік, прыметнік або прыслоўе, у гэтым выпадку мы будзем называць гэтыя іменныя, прыстаўныя і дзеепрыслоўныя сказы адпаведна. Калі ядро - гэта спражаны дзеяслоў, мы будзем гаварыць пра сказы.
Віды выказвання
- Сцвярджальныя заявы. Яны нешта сцвярджаюць. Напрыклад: Заўтра раніцай пойдзе дождж.
- Адмоўныя выказванні. Яны нешта адмаўляюць. Напрыклад: Яны мне яшчэ не заплацілі.
- Сумнеўныя заявы. Яны ў чымсьці сумняюцца. Напрыклад: Мы можам своечасова сесці на цягнік.
- Пытальныя выказванні. Яны задаюць пытанні. Напрыклад: У вас ёсць перамены?
- Клічныя сказы. Яны нешта ўсклікаюць. Напрыклад: Якая няўдача!
- Імператыўныя заявы. Яны нешта замаўляюць. Напрыклад: Звяртаць увагу.
- Дэкларатыўныя заявы. Яны нешта дэкларуюць. Напрыклад: Я лепш не хадзіў бы на вечарыну.
- Заявы пра жаданне. Яны чагосьці хочуць. Напрыклад: Я хацеў бы быць у адпачынку.
- Глядзіце таксама: Дэкларатыўныя сказы
Прыклады выказванняў
- Навядзіце парадак у сваім пакоі сёння днём.
- Кожная раніца аднолькавая.
- Гэта можа быць праўдай.
- Магчыма, той хлопец мае рацыю.
- Добры дзень.
- Ці можаце вы выкарыстоўваць мабільны тэлефон у гэтай працы?
- Я не ведаю ніводнай краіны ў Еўропе.
- Гэта прыгажосць!
- Вы заўтра прыедзеце да мяне?
- Не вяртайцеся, пакуль сапраўды не пашкадуеце
- Заўтра ты прыйдзеш да мяне!
- Дама на чацвёртым паверсе працягвае скардзіцца на шум суседзяў.
- Убачымся заўтра.
- Не наступай на траву
- Якая спёка!
- Я гуляў увесь дзень са сваімі сябрамі па школе.
- З самай раніцы ідзе дождж.
- Я вельмі рады сустрэцца з вамі.
- Цішыня!
- Як бы я хацеў сказаць вам усё, што думаю ...